Mart 2023.
U okviru programa Regionalna inicijativa za borbu protiv dezinformacija „Centar za borbu protiv dezinformacija Zapadnog Balkana: Razotkrivanje zlonamernih uticaja kroz proveru činjenica i analitičko novinarstvo“, predstavljamo vam novu analizu lažnih vesti i dezinformacionih narativa.
ŠOJGU UPOZORIO UKRAJINCE! „NATO vojnici na KiM su obolevali od URANIJUMA, čekaju vas ozbiljne posledice!“
https://informer.rs/planeta/vesti/780265/ukrajina-osiromaseni-uranijum-kosovo-nato-rusija
Izvoz municije sa osiromašenim uranijumom u Ukrajinu je i dalje u fokusu i pored velikog broja naslova koji već mesecima najavljuju neizbežan i brz slom Ukrajine, uz najavu raspoređivanja ruskog nuklearnog oružja u Belorusiju kao odgovora.
Tabloid Informer, prenoseći vesti sa Tanjuga citira ruskog ministra odbrane Sergeja Šojgua o katastrofalnim posledicama korišćenja municije sa osiromašenim uranijumom za koju je najavljeno da će biti isporučena Ukrajinskoj vojsci zajedno sa Britanskim tenkovima Čelendžer 2.
Pored neosporne štetnosti korišćenja municije sa osiromašenim uranijumom, nikako se ne može porediti upotreba ovakve municije sa posledicama upotrebe klasičnog nuklearnog naoružanja na šta Ministar Šojgu upozorava na kraju svoje izjave. Ovo je još jedan u nizu pokušaja Ruske Federacije da odgovornost za sam sukob u Ukrajini ali i njegovu dalju eskalaciju optuži stranu koja koristi sva dostupna i legalna sredstva da se brani.
Ova tema je na različite načine obrađena i u drugim medijima, na primer portal Fakti citira penzionisanog američkog obaveštajca Skota Ritera. Skot iznosi podatke vezane za ratno dejstvo municije obogaćene osiromašenim uranijumom koji nisu nikakva tajna, iako su naizgled tako predstavljeni u tekstu. Kao odgovor na upotrebu ovakvog naoružanja, tekst se poziva na ruskog rezervnog pukovnika Igora Korotčenka, koji sugeriše da ovo vodi do upotrebe nuklearnog naoružanja.
Kao i na sličnim primerima, autori se trude da zloupotrebe, a zatim i da relativizuju korišćenje oružja sa osiromašenim uranijumom, sa strateškim nuklearnim naoružanjem kojim Rusija preti od samog početka neuspeha na frontu. Jasno je da upotreba nuklearnog oružja spada u zasebnu kategoriju naoružanja uzrokujući neuporedivo ozbiljnije i katastrofalnije posledice nego bilo koja druga vrsta oružja.
U sledećem članku, Fakti prenose mišljenje Olega Karpoviča koje sadrži brojne problematične i netačne informacije. Naime, autor iznosi tvrdnje da se iza ove isporuke zapravo krije skriveni plan Sjedinjenih Država, koje nastoje da plasiraju svoje žitarice na tržište Evropske Unije. Logičan sled pitanja jeste, na koji način i zbog čega bi SAD imale potrebu da se takmiče sa Ukrajinom u isporuci žitarica Evropskoj Uniji, a zatim na koji način je isplanirana sabotaža proizvodnje žitarica Ukrajine od strane SAD.
Odgovor na to pitanje pruža nam narativ po kom Velika Britanija u najavljenoj isporuci oružanja ojačanog osiromašenim uranijumom, želi da zatruje Ukrajinsku zemlju i time onesposobi proizvodnju žitarica, konkretnije pšenice i time omogući Sjedinjenim Državama dominantnu poziciju za plasiranje pšeničnih proizvoda. Radioaktivnost prouzrokovana isporukom ovog naoružanja bi ostavila trajne poledice po Evropu, posledično bi usledila glad, dok bi Sjedinjene Države iz toga profitirale, tvrdi Oleg. Osim što je navedeni plan logički paradoksalan jer bi time SAD diskreditovale sopstvene napore i investicije u Ukrajini, on takođe nije tačan kada govori o kritičnoj zavisnosti Evrope, Bliskog Istoka i Afrike od Ukrajinske pšenice.
Kada pričamo o samoj proizvodnji, Ukrajina se zapravo nalazi na sedmom mestu. Na prvom mestu su zemlje članice Evropske Unije, a zatim i druge poput, Sjedinjenih Država, Australije, Rusije, Indije i Kine. Dok, kada se govori o državama sa značajnijim uvozom pšenice iz Ukrajine, a koje su ugrožene u tom kontekstu, izdvajamo Egipat, Liban i Libiju, što ukazuju i studije Tahrir instituta. Svakako, pomenute države pronalaze rešenja kroz uvoz iz alternativnih država.
Portal Webtribune na ovu temu pruža analizu nepoznatih kineskih analitičara koji isporuku Britanskog oružja poistovećuju sa nuklearnim armagedonom. Oni navode da će isporuka oružja sa osiromašenim uranijumom učiniti da i ostale države postanu tolerantne po pitanju radioaktivnog naoružanja, i da će time, pokrenuti nuklearni rat, zatim i kraj civilizacije. Suštinski, pomenuta analiza je pokušaj stigmatizacije korišćenja svih mogućih sredstava koje su na raspolaganju odbrambenim snagama Ukrajine. Komparacije sa nuklearnim armagedonom i krajem civilizacije su u najmanju ruku van realnih okvira.
Ono što može biti indikativno je da sama isporuka naoružanja može kreirati velike probleme među već uveliko posrnulim ruskim trupama, i da kao takva može dodatno uticati na tok rata i kontraofanzivu Ukrajinskih snaga. Sa druge strane, imajući na umu aktuelno premeštanje strateškog nuklearnog naoružanja Ruske Federacije u Belorusiju, može se reći da potenciranje ovog narativa pruža određenu vrstu alibija za navedeni potez.
Analiza kineskih stručnjaka je upotpunjena i takozvanom teorijom „slomljenih prozora“ koja implicira na potencijalno nepoštovanje međunarodnog ratnog prava. Navodi se da takvo ophođenje može rezultirati anarhičnim ponašanjem na međunarodnoj sceni i nepoštovanjem uspostavljenih pravila. S obzirom da je invazija na suverenu državu Ukrajinu od strane Ruske Federacije, sama po sebi kršenje međunarodnog prava, ovakvi argumenti često služe u svrhu zamene teza. S tim u vezi se govori o metodologiji ratovanja, kršenju određenih ratnih normi umesto o samom ratnom pohodu Ruske Federacije uz ponovno poređenje municije sa osiromašenim uranijumom i nuklearnog naoružanja.
Autori: Đorđe Terek, Tanja Plavšić